04. Phẩm Thế-giới Thành-tựu

Hán Dịch: Đại-Sư Thật-Xoa-Nan-Đà - Việt Dịch: HT Thích Trí Tịnh 
Phật Học Viện quốc Tế Xuất Bản PL 2527 – 1983

 Lúc bấy giờ Phổ-Hiền Bồ-Tát ma-ha-tát, do thần-lực của Phật, quan-sát khắp tất cả thế-giới-hải, tất cả chúng-sanh-hải, tất cả chư Phật-hải, tất cả pháp-giới-hải, tất cả chúng-sanh-nghiệp-hải, tất cả chúng-sanh-căn-dục-hải, tất cả chư Phật-pháp-luân-hải, tất cả tam-thế-hải, tất cả Như-Lai nguyện-lực-hải, tất cả Như-Lai thần-biến-hải.

 Quan-sát xong, Phổ-Hiền Bồ-Tát bảo khắp tất cả chư Bồ-Tát trong chúng hội đạo-tràng rằng : 'Chư Phật-tử ! Chư Phật Thế-Tôn có trí-huệ thanh-tịnh bất-tư-nghì biết tất cả thế-giới-hải thành-hoại, biết tất cả chúng-sanh nghiệp-hải, biết tất cả pháp-giới an-lập-hải, nói tất cả vô-biên Phật-hải, vào tất cả căn-dục-hải, một niệm biết khắp tất cả tam-thế, hiển-thị tất cả Như-Lai vô-lượng-nguyện-hải, thị-hiện tất cả Phật thần-biến-hải, chuyển pháp-luân, kiến-lập diễn-thuyết-hải, thanh-tịnh Phật-thân, vô-biên sắc tướng-hải Phổ-chiếu-minh, tướng-hảo và tùy hình-hảo đều thanh-tịnh, vô-biên sắc-tướng quang-minh luân-hải, cụ-túc thanh-tịnh, các thứ sắc-tướng quang-minh vân-hải, thù-thắng bửu-diệm-hải, thành-tựu ngôn âm-hải, thị hiện ba thứ tự-tại điều-phục thành thục tất cả chúng-sanh, dũng mãnh điều-phục chúng-sanh hải không luống qua, an-trụ Phật-địa, vào cảnh-giới Như-Lai, oai-lực hộ-trì, quan-sát tất cả chỗ làm của Phật-trí, trí-lực-viên-mãn không ai điều-phục được, công-đức-vô-úy không ai hơn, trụ nơi tam-muội vô-sai-biệt, thần-thông biến-hóa, trí-thanh-tịnh-tự-tại, tất cả Phật-pháp không ai hủy hoại được.

 Tất cả pháp bất-tư-nghì như vậy, tôi sẽ thừa thần-lực của Phật và oai-thần của tất cả Như-Lai mà tuyên-thuyết đầy đủ. Vì muốn khiến chúng-sanh vào trí-huệ-hải của Phật, vì muốn khiến tất cả Bồ-Tát được an-trụ trong biển công-đức của Phật, vì muốn khiến tất cả thế-giới-hải, tất cả Phật tự-tại được trang-nghiêm, vì muốn khiến trong tất cả kiếp-hải chủng-tánh Phật thường chẳng dứt, vì muốn khiến trong tất cả thế-giới-hải hiển thị tánh chơn thật của các pháp, vì muốn khiến tùy vô-lượng sự hiểu biết của chúng-sanh mà diễn-thuyết, vì muốn khiến tùy căn-hải của tất cả chúng-sanh mà phương-tiện làm cho sanh Phật-pháp, vì muốn tùy chỗ ưa thích của tất cả chúng-sanh mà dẹp phá tất cả núi chướng ngại, vì muốn khiến tùy tâm-hành tất cả chúng-sanh khiến tu-tập thanh-tịnh đạo xuất-yếu, vì muốn khiến tất cả Bồ-Tát an-trụ trong nguyện-hải Phổ-Hiền.

 Lúc đó, Phổ-Hiền Bồ-Tát lại muốn khiến chúng hội đạo-tràng sanh lòng hoan-hỷ, thêm lớn sự ưa thích đối với tất cả pháp, sanh lòng tin rộng lớn chơn-thật thanh-tịnh pháp-giới-thân, an-lập nguyện-hải Phổ-Hiền tu tập vào trí nhãn tam thế bình-đẳng, thêm lớn trí-huệ chiếu khắp tất cả thế-gian, sanh đức đà-la-ni trì tất cả pháp-luận, và cũng muốn trong tất cả đạo-tràng tất cả Phật cảnh-giới đều khai-thị, mở bày tất cả pháp-môn của Như-Lai, thêm lớn tất cả trí-tánh pháp-giới rộng lớn rất sâu, liền nói kệ rằng :

 Trí-huệ công-đức biển rất sâu

 Hiện khắp mười phương vô-lượng cõi

 Tùy các chúng-sanh chỗ nên thấy

 Quang-minh soi khắp chuyển pháp-luân.

 Thập phương quốc-độ bất-tư-nghì 

 Phật vô-lượng kiếp đều nghiêm tịnh

 Vì độ chúng-sanh khiến thành thục

 Xuất hiện tất cả các quốc-độ.

 Phật cảnh rất sâu khó nghĩ được

 Khắp dạy chúng-sanh khiến được vào

 Lòng họ thích nhỏ chấp hữu-lậu

 Chẳng thông đạt được cảnh-giới Phật.

 Nếu có lòng tin trong sạch chắc

 Thường được gần gũi thiện-tri-thức

 Tất cả chư Phật hộ niệm cho

 Đây mới được vào Như-Lai trí.

 Lìa các dua dối lòng thanh-tịnh 

 Thường thích từ-bi tánh hoan-hỷ 

 Chí nguyện rộng lớn tin hiểu sâu

 Kia nghe pháp này lòng vui đẹp.

 An-trụ Phổ-Hiền những hạnh nguyện

 Tu hành Bồ-tát đạo thanh-tịnh 

 Quan-sát pháp-giới như hư-không 

 Bèn biết được chỗ làm của Phật.

 Chư Bồ-Tát đây được lợi lành

 Thấy Phật tất cả thần-thông-lực

 Tu những đạo khác không biết được

 Học hạnh Phổ-Hiền mới tỏ ngộ.

 Chúng-sanh rộng lớn vốn vô-biên

 Như-Lai tất cả đều hộ-niệm

 Chuyển chánh-pháp-luân khắp mọi nơi

 Cảnh-giới Tỳ-Lô-Gía-Na Phật.

 Tất cả cõi nước vào thân tôi

 Chỗ chư Phật ngự cũng như vậy

 Chúng nên xem các chân lông tôi

 Nay tôi hiện bày cảnh-giới Phật.

 Phổ-Hiền hạnh nguyện không ngằn mé

 Tôi đã tu hành được đầy đủ

 Cảnh-giới phổ-nhãn thân rộng lớn 

 Là Phật chỗ làm phải nghe kỹ.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Thế-giới-hải có mười việc mà chư Phật trong ba đời quá-khứ, hiện-tại, vị-lai đã nói, hiện nói và sẽ nói.

 Những gì là mười ?

 Chính là nhơn-duyên khởi thế-giới-hải, chỗ trụ-nương của thế-giới-hải, hình-trạng của thế-giới-hải, thể-tánh của thế-giới-hải, sự trang-nghiêm của thế-giới-hải, sự thanh-tịnh của thế-giới-hải, Phật xuất hiện nơi thế-giới-hải, kiếp trụ của thế-giới-hải, kiếp chuyển biến sai biệt của thế-giới-hải, môn vô-sai-biệt của thế-giới-hải.

 Chư Phật-tử ! Lược nói thế-giới-hải có mười việc này. Nếu nói rộng ra thời đồng với thế-giới-hải vi-trần-số mà tam-thế chư Phật đã nói, hiện nói và sẽ nói.

 Chư Phật-tử ! Lược nói do mười thứ nhơn-duyên mà tất cả thế-giới-hải đã thành, hiện thành và sẽ thành. Chính là do vì thần-lực của Như-Lai, vì pháp phải như vậy, vì hạnh nghiệp của tất cả chúng-sanh, vì chỗ sở đắc của tất cả Bồ-Tát thành nhứt-thiết-trí, vì các chúng-sanh và chư Bồ-Tát đồng chứa nhóm thiện-căn, vì nguyện-lực nghiêm-tịnh Phật-độ của chư Bồ-Tát, vì hạnh-nguyện thành-tựu bất-thối của chư Bồ-Tát, vì thắng-giải tự-tại thanh-tịnh của chư Bồ-Tát, vì chỗ lưu-xuất do thiện-căn của chư Như-Lai và thế-lực tự-tại lúc chư Phật thành đạo, vì nguyện-lực tự-tại của Phổ-Hiền Bồ-Tát.

 Chư Phật-tử ! Đó là lược nói mười thứ nhơn-duyên. Nếu rộng nói thời có thế-giới-hải vi-trần-số.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương mà nói kệ rằng :

 Đã nói vô-biên sát-độ-hải

 Tỳ-Lô-Gía-Na đều nghiêm-tịnh

 Thế-Tôn cảnh-giới bất-tư-nghì 

 Trí-huệ thần-thông-lực như vậy.

 Bồ-Tát tu hành những nguyện-hải

 Khắp tùy chúng-sanh tâm chỗ muốn

 Chúng-sanh tâm hạnh rộng vô-biên 

 Bồ-Tát quốc-độ khắp mười phương 

 Bồ-Tát thẳng đến nhứt-thiết-trí

 Siêng tu các môn tự-tại-lực

 Vô-lượng nguyện-hải khắp xuất sanh

 Sát-độ rộng lớn đều thành-tựu.

 Tu những hạnh-hải vô-lượng-biên

 Vào cảnh-giới Phật cũng vô-lượng 

 Thanh-tịnh thập phương các cõi nước

 Mỗi mỗi cõi trải vô-lượng kiếp.

 Chúng-sanh phiền-não làm loạn đục

 Phân biệt ưa thích chẳng phải một

 Tùy tâm tạo nghiệp bất-tư-nghì 

 Tất cả sát-hải đầy thành lập.

 Phật tử sát-hải tạng trang-nghiêm 

 Ly-cấu quang-minh báu làm thành

 Đây do rộng lớn tâm tín hải

 Chỗ ở mười phương đều như vậy.

 Bồ-Tát hay tu hạnh Phổ-Hiền 

 Du hành pháp-giới vi-trần đạo

 Trong trần đều hiện vô-lượng cõi

 Rộng lớn thanh-tịnh như hư-không.

 Khắp cõi hư-không hiện thần-thông 

 Đều đến đạo-tràng chỗ chư Phật 

 Trên tòa liên-hoa hiện các tướng

 Mỗi thân bao trùm tất cả cõi.

 Một niệm hiện khắp nơi tam-thế

 Tất cả sát-hải đều thành lập

 Phật dùng phương-tiện đều vào trong

 Là Phật Tỳ-Lô chỗ nghiêm-tịnh.
 
 

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! mỗi mỗi thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần-số chỗ nương trụ. Hoặc nương tất cả trang-nghiêm mà trụ. Hoặc nương hư-không mà trụ. Hoặc nương bửu-quang-minh mà trụ. Hoặc nương bửu-sắc quang-minh mà trụ. Hoặc nương thinh-âm chư Phật mà trụ. Hoặc nương Kim-Cang hình đại-lực a-tu-la chúng-sanh như huyễn mà trụ. Hoặc nương thân các Thế-Chủ mà trụ. Hoặc nương thân chư Bồ-Tát mà trụ. Hoặc nương tất cả biển trang-nghiêm sai khác hạnh-nguyện Phổ-Hiền mà trụ.

 Chư Phật-tử ! Thế-giới-hải có thế-giới vi-trần-số chỗ nương trụ như vậy.
 
 

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này thừa oai-lực của Phật quan-sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng : 

 Khắp cả mười phương cõi hư-không 

 Chỗ có tất cả những quốc-độ 

 Như-Lai thần-lực thường gia-trì

 Khắp nơi hiện tiền đều thấy được.

 Hoặc có các thứ những quốc-độ 

 Đều do ly-cấu-bửu làm thành

 Ma-ni thanh-tịnh rất tốt xinh

 Quang-minh sáng rỡ khắp hiển hiện.

 Hoặc có cõi nước sáng thanh-tịnh 

 Nương hư-không giới mà an-trụ 

 Hoặc ở trong biển ma-ni bửu

 Lại có an-trụ tạng quang-minh.

 Như-Lai ở trong chúng hội này

 Diễn thuyết pháp-luân đều xảo diệu

 Cảnh-giới chư Phật rộng vô-biên 

 Chúng-sanh được thấy lòng hoan hỷ.

 Có cõi nghiêm-sức bằng ma-ni

 Hình như đèn sáng giăng cùng khắp

 Lửa thơm mây sáng màu chói rực

 Lưới báu sáng chói dùng phủ che.

 Hoặc có quốc-độ không ngằn mé

 An-trụ liên-hoa biển lớn sâu

 Rộng rãi thanh-tịnh khác thế-gian 

 Chư Phật diệu-thiện trang-nghiêm đó.

 Hoặc có quốc-độ theo luân chuyển

 Do Phật oai-thần được an-trụ 

 Đại-chúng Bồ-Tát đều ở trong

 Thường thấy vô-lượng báu rộng lớn.

 Có cõi nước ở tay kim-cang

 Hoặc cõi nước ở thân Thiên-Chúa

 Tỳ-Lô-Gía-Na đấng vô-thượng

 Thường ở cõi này chuyển pháp-luân.

 Hoặc nương cây báu trụ bằng thẳng

 Trong mây sáng thơm cũng như vậy

 Có cõi nương trong những biển lớn

 Hoặc trụ kim-cang rất bền chắc.

 Có cõi nương-trụ kim-cang tràng

 Có cõi trụ trong biển Hoa-Tạng

 Thần biến rộng lớn khắp các nơi

 Tỳ-Lô-Giá-Na Phật hay hiện.

 Hoặc dài hoặc vắn vô-lượng thứ

 Tướng đó xoay vần cũng chẳng đồng

 Hoa-tạng trang-nghiêm khác thế-gian 

 Tu hành thanh-tịnh mới thấy được.

 Các cõi như vậy đều sai khác

 Tất cả đều nương nguyện-hải trụ

 Hoặc có cõi thường ở hư-không 

 Chư Phật như mây đều đầy khắp.

 Có ở hư-không lưới che trùm

 Hoặc lúc hiện ra hoặc không hiện

 Hoặc có cõi nước rất thanh-tịnh 

 Trụ trong bửu-quan của Bồ-Tát.

 Thập phương chư Phật thần-thông lớn

 Tất cả đều hiện thấy trong đây

 Chư Phật thinh âm đều cùng khắp

 Đây do nghiệp-lực mà hóa hiện.

 Hoặc có cõi nước khắp pháp-giới 

 Ly-cấu thanh-tịnh tùng tâm khởi

 Như-ảnh như-huyễn rộng vô-biên 

 Như lưới thiên-đế đều sai khác.

 Hoặc hiện các thứ tạng trang-nghiêm 

 Hoặc ở hư-không mà kiến-lập

 Nghiệp-chơn cảnh-giới chẳng nghĩ bàn

 Phật-lực hiển-thị đều khiến thấy.

 Trong mỗi cõi nước số vi-trần 

 Niệm niệm thị hiện những Phật-độ

 Số đều vô-lượng khắp chúng-sanh 

 Phổ-Hiền chỗ làm thường như vậy.

 Vì muốn thành-thục các chúng-sanh 

 Trong đây tu hành trải kiếp-hải

 Thần-thông rộng lớn hiện khắp nơi

 Trong các pháp-giới đều cùng khắp.

 Pháp-giới quốc-độ mỗi vi-trần 

 Những cõi nước lớn ở trong đó

 Phật-vân bình-đẳng đều giăng che

 Tất cả mọi nơi đều đầy đủ.

 Lực dụng tự-tại trong mỗi trần

 Tất cả vi-trần cũng như vậy

 Chư Phật Bồ-Tát đại thần-thông 

 Tỳ-Lô-Giá-Na đều hay hiện.

 Tất cả quốc-độ rộng vô-biên 

 Như ảnh, như huyễn như dương-diệm

 Mười phương chẳng thấy từ đâu sanh

 Cũng không có chỗ đi và đến.

 Diệt hoại sanh thành xoay vần mãi

 Trong cõi hư-không chẳng tạm dừng

 Tất cả đều do nguyện thanh-tịnh 

 Cũng do nghiệp lực chỗ giữ-gìn.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Thế-giới-hải có nhiều hình tướng sai khác, hoặc tròn, hoặc vuông, hoặc chẳng phải tròn vuông, hoặc hình như nước xoáy, hoặc hình như núi, hoặc hình như cây, hình như bông, hoặc hình như cung điện, như hình chúng-sanh, như hình Phật, có thế-giới vi-trần-số hình sai khác như vậy.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này, thừa thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương, rồi nói kệ rằng : 

 Vô-lượng quốc-độ sai khác nhau

 Vô-lượng trang-nghiêm vô-lượng trụ

 Hình trạng sai khác khắp mười phương 

 Các ngài đều nên đồng quan-sát.

 Hình kia hoặc tròn hoặc vuông vức

 Hoặc có ba góc và tám cạnh

 Hình châu ma-ni hình liên-hoa

 Tất cả đều do nghiệp mà khác.

 Có cõi thanh-tịnh sáng trang-nghiêm 

 Vàng ròng xen lẫn nhiều tốt đẹp

 Cửa nẻo mở trống không bít lấp

 Đây do nghiệp rộng ý tinh thuần.

 Sát-hải vô-biên tạng sai khác

 Ví như mây bủa giữa không gian

 Bửu-châu trải đất trang-nghiêm tốt

 Ở trong quang-minh sáng của Phật.

 Tất cả quốc-độ tâm phân biệt

 Quang-minh soi đến mà hiện ra 

 Chư Phật ở trong những cõi ấy

 Nơi nơi thị-hiện thần-thông-lực.

 Có cõi tạp-nhiễm hoặc thanh-tịnh 

 Chịu khổ hưởng vui đều sai khác

 Đây do biển nghiệp chẳng nghĩ bàn

 Các pháp lưu-chuyển thường như vậy.

 Trong một chân lông vô-lượng cõi

 Như số-vi-trần mà an-trụ 

 Mỗi cõi đều có đấng Thế-Tôn 

 Ở trong chúng-hội tuyên diệu pháp.

 Trong mỗi vi-trần cõi lớn nhỏ

 Nhiều loại sai khác số vi-trần 

 Bằng phẳng cao thấp đều chẳng đồng

 Phật đều qua đến mà thuyết pháp.

 Tất cả vi-trần hiện quốc-độ 

 Đều là bổn nguyện thần-thông-lực

 Tùy lòng ưa thích sai khác nhau

 Trong khoảng hư-không đều làm được.

 Tất cả quốc-độ những vi-trần 

 Trong mỗi vi-trần Phật đều nhập

 Khắp vì chúng-sanh hiện thần-thông

 Tỳ-Lô-Giá-Na pháp như vậy.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết thế-giới-hải có các loại thể. Hoặc dùng tất cả bửu trang-nghiêm làm thể. Hoặc dùng một bửu-trang-nghiêm làm thể. Hoặc dùng tất cả bửu quang-minh làm thể. Hoặc dùng các thứ sắc quang-minh làm thể. Hoặc dùng tất cả quang-minh trang-nghiêm làm thể. Hoặc dùng kim-cang làm thể. Hoặc dùng Phật-lực nhiếp-trì làm thể. Hoặc dùng tướng diệu-bửu làm thể. Hoặc dùng Phật biến-hóa làm thể. Hoặc dùng nhựt ma-ni làm thể. Hoặc dùng cực-vi-trần bửu làm thể. Hoặc dùng tất cả bửu-diệm làm thể. Hoặc dùng các thứ hương làm thể. Hoặc dùng bửu-hoa-quan làm thể. Hoặc dùng bửu ảnh-ượng làm thể. Hoặc dùng trang-nghiêm thị-hiện làm thể. Hoặc dùng nhứt âm thị-hiện cảnh-giới làm thể. Hoặc dùng bửu hình Bồ-Tát làm thể. Hoặc dùng bửu-hoa-nhụy làm thể. Hoặc dùng ngôn-âm của Phật làm thể. Có thế-giới vi-trần số thể như vậy.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát, muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng :

 Hoặc có những quốc-độ 

 Diệu-bửu hiệp lại thành

 Bền chắc không hư-hoại

 Đều ở bửu-liên-hoa.

 Hoặc là bửu-quang-minh 

 Xuất-sanh chẳng biết được

 Tất cả quang trang-nghiêm 

 Nương hư-không mà ở.

 Hoặc tịnh-quang làm thể

 Lại nương quang-minh ở

 Mây sáng làm trang-nghiêm 

 Chỗ Bồ-Tát đi đến.

 Hoặc có những quốc-độ 

 Từ nơi nguyện-lực sanh

 An-trụ như ảnh tượng

 Đem nói chẳng thể được.

 Hoặc ma-ni hiệp-thành

 Chói sáng như mặt trời

 Bảo châu dùng trang-nghiêm 

 Bồ-Tát đều đầy khắp.

 Bửu-diệm thành quốc-độ 

 Mây sáng trùm trên đó

 Bửu-quang rất xinh đẹp

 Đều do nghiệp cảm nên.

 Hoặc từ tướng tốt sanh

 Các tướng trang-nghiêm đẹp

 Như mão tốt đội đầu

 Đây do Phật hóa hiện.

 Hoặc từ tâm niệm sanh

 Tùy tâm chỗ hiểu biết 

 Như huyễn không chỗ nơi

 Tất cả là phân biệt.

 Hoặc do Phật quang-minh 

 Ma-ni-quang làm thể

 Chư Phật hiện trong đó

 Đều thị-hiện thần-thông.

 Hoặc Phổ-Hiền Bồ-Tát 

 Hóa hiện các quốc-độ 

 Dùng nguyện-lực trang-nghiêm 

 Tất cả đều tốt đẹp.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! nên biết thế-giới-hải có nhiều loại trang-nghiêm. Hoặc dùng trong những đồ trang-nghiêm hiện ra mây đẹp nhứt để trang-nghiêm. Hoặc dùng thuyết-minh công-đức của chư Bồ-Tát để trang-nghiêm. Hoặc dùng thuyết minh nghiệp báo của tất cả chúng-sanh để trang-nghiêm. Hoặc dùng thị-hiện nguyện-lực của chư Bồ-Tát để trang-nghiêm. Hoặc dùng biểu-thị ảnh-tượng của tam thế chư Phật để trang-nghiêm. Hoặc dùng trong một khoảng một niệm thị-hiện cảnh-giới thần-thông trải vô-biên kiếp để trang-nghiêm. Hoặc dùng xuất hiện thân của chư Phật để trang-nghiêm. Hoặc dùng xuất hiện tất cả mây hương báu để trang-nghiêm. Hoặc dùng thị-hiện những vật trân diệu quang-minh chiếu sáng trong tất cả đạo-tràng để trang-nghiêm. Hoặc dùng thị-hiện tất cả Phổ-Hiền hạnh nguyện để trang-nghiêm.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát, muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật quan-sát khắp mười phương rồi nói kệ rằng : 

 Sát-hải rộng lớn vô-lượng-biên

 Thành nên đều do nghiệp thanh-tịnh 

 Nhiều thứ trang-nghiêm nhiều nơi ở

 Tất cả mười phương đều đầy khắp.

 Vô-biên sắc tướng mây báu sáng 

 Rộng lớn trang-nghiêm chẳng phải một

 Mười phương sát-hải thường xuất hiện

 Khắp dùng diệu-âm mà thuyết pháp.

 Bồ-Tát vô-biên biển công-đức 

 Những nguyện rộng lớn để trang-nghiêm 

 Khắp cõi đồng thời vang diệu-âm

 Chấn động mười phương các quốc-độ.

 Chúng-sanh biển nghiệp rộng vô-lượng 

 Tùy kia cảm báo đều chẳng đồng

 Trong tất cả chỗ được trang-nghiêm 

 Đều do chư Phật hay diễn thuyết.

 Tất cả Như-Lai trong ba thuở

 Thần-thông hiện khắp thế-giới-hải

 Trong mỗi sự có tất cả Phật 

 Các ngài xem sự trang-nghiêm đó.

 Quá-khứ, vị-lai, kiếp hiện-tại

 Mười phương tất cả những quốc-độ 

 Những sự trang-nghiêm ở nơi kia

 Đều thấy ở trong một cõi nước.

 vô-lượng Phật trong tất cả sự

 Số đồng chúng-sanh khắp thế-gian 

 Vì khiến điều-phục hiện thần-thông 

 Dùng đây trang-nghiêm thế-giới-hải.

 Tất cả trang-nghiêm tuôn mây đẹp

 Nhiều thứ mây hoa mây hương sáng

 Mây báu ma-ni thường xuất hiện

 Sát-hải dùng đây để trang-nghiêm.

 Mười phương những nơi Phật thành-đạo

 Các thứ trang-nghiêm đều đầy đủ

 Phóng-quang chiếu xa như mây sáng

 Trong thế-giới-hải đều khiến thấy.

 Phổ-Hiền hạnh-nguyện chư Bồ-Tát 

 Vô-biên kiếp hải siêng tu tập 

 Vô-biên quốc-độ đều trang-nghiêm 

 Trong tất cả chỗ đều hiển hiện.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần số môn phương-tiện thanh-tịnh. Chính là do thiện-căn của chư Bồ-Tát gần gũi thiện-trí-thức. Do thêm lớn những công-đức khắp pháp-giới. Do tu-tập những thắng-giải rộng lớn. Do quan-sát cảnh-giới của tất cả Bồ-Tát mà an-trụ. Do tu-tập những môn ba-la-mật đều viên-mãn. Do quán-sát những địa-vị của chư Bồ-Tát mà nhập trụ. Do xuất sanh tất cả thệ nguyện thanh-tịnh. Do tu-tập những hạnh xuất-yếu. Do nhập tất cả biển trang-nghiêm. Do thành-tựu sức phương-tiện thanh-tịnh.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng : 

 Tất cả cõi nước những trang-nghiêm 

 Do nguyện lực phương-tiện sanh ra

 Tất cả quốc-độ thường chói sáng

 Vô-lượng nghiệp thanh-tịnh hiện thành.

 Bồ-Tát lâu xa gần trí-thức

 Đồng tu nghiệp lành đều thanh-tịnh

 Từ-bi rộng lớn khắp chúng-sanh 

 Dùng dây trang-nghiêm các quốc-độ.

 Tất cả pháp-môn những tam-muội 

 Thiền-định giải-thoát môn phương-tiện 

 Nơi chỗ chư Phật đều tu hành

 Do đây sanh ra những quốc-độ.

 Phát sanh vô-lượng trí thắng-giải

 Hiểu được Như-Lai đồng không khác

 Phương-tiện nhẫn nhục đã tu hành

 Nên nghiêm-tịnh được vô-biên cõi.

 Vì lợi chúng-sanh tu thắng hạnh

 Phước-đức rộng lớn thường tăng-trưởng

 Ví như mây bủa khắp hư-không 

 Tất cả quốc-độ đều thành-tựu.

 Môn ba-la-mật nhiều vô-lượng 

 Đều đã tu hành khiến đầy đủ

 Nguyện ba-la-mật vô-cùng tận

 Quốc-độ thanh-tịnh từ đây sanh.

 Những pháp vô-thượng đều tu hành 

 Sanh ra vô-biên hạnh xuất-yếu

 Nhiều môn phương-tiện độ chúng-sanh 

 Như vậy trang-nghiêm các quốc-độ.

 Tu-tập trang-nghiêm môn phương-tiện 

 Chứng Phật công-đức biển pháp-môn 

 Khiến khắp chúng-sanh cạn nguồn khổ

 Cõi nước rộng lớn đều thành tựu.

 Nguyện lực rộng lớn không gì sánh

 Khiến khắp chúng-sanh gieo thiện căn

 Cúng-dường tất cả chư Như-Lai 

 Vô-biên quốc-độ đều thanh-tịnh.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết mỗi mỗi thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần số Phật xuất hiện sai khác : hoặc hiện thân nhỏ, hoặc hiện thân lớn, hoặc hiện đoản-thọ, hoặc hiện trường-thọ, hoặc chỉ nghiêm-tịnh một quốc-độ, hoặc hiện nghiêm-tịnh vô-lượng quốc-độ, hoặc chỉ hiển thị pháp nhứt-thừa, hoặc hiển thị vô-lượng thừa, hoặc hiện điều-phục thiểu số chúng-sanh, hoặc hiện điều-phục vô-biên chúng-sanh, có vi-trần số sai khác như vậy.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này thừa oai-lực của Phật quan-sát mười phương rồi nói kệ rằng : 

 Chư Phật có các môn phương-tiện 

 Xuất hiện tất cả những quốc-độ 

 Đều tùy sở thích của chúng-sanh 

 Đây là Như-Lai quyền-lực khéo.

 Pháp-thân chư Phật bất-tư-nghì 

 Không sắc, không hình, không ảnh tượng

 Vì chúng-sanh hiện tướng sai khác

 Theo lòng họ ưa khiến họ thấy.

 Hoặc vì chúng-sanh hiện đoản-thọ

 Hoặc hiện trường-thọ vô-lượng kiếp

 Pháp thân mười phương khắp hiện-tiền

 Trong thế-gian tùy nghi xuất hiện.

 Hoặc hiện nghiêm-tịnh bất-tư-nghì 

 Mười phương vô-biên các quốc-độ 

 Hoặc chỉ nghiêm-tịnh một cõi nước

 Nơi một thị-hiện đủ không sót.

 Hoặc tùy sở thích của chúng-sanh 

 Thị-hiện vô-lượng vô-biên thừa 

 Hoặc chỉ tuyên-thuyết pháp nhứt thừa

 Trong một thừa hiện vô-lượng pháp.

 Hoặc hiện tự nhiên thành chánh-giác

 Độ thiểu số người vào chánh-pháp

 Hoặc lại thị-hiện trong một niệm

 Khai ngộ quần-sanh vô-lượng số.

 Hoặc nơi chưn lông tuôn mây sáng

 Thị-hiện vô-lượng vô-biên Phật 

 Tất cả thế-gian đều hiện thấy

 Các môn phương-tiện độ quần-sanh.

 Hoặc hiện thinh âm khắp mọi nơi

 Tùy lòng họ ưa mà thuyết pháp

 Vô-lượng vô-biên những đại kiếp

 Điều-phục vô-lượng các chúng-sanh.

 Phật có vô-lượng cõi trang-nghiêm 

 Chúng-hội thanh-tịnh ngồi nghiêm chỉnh

 Phật như vầng mây che trong đó

 Thập phương quốc-độ đều đầy khắp.

 Chư Phật phương-tiện bất-tư-nghì 

 Tùy tâm chúng-sanh hiện ra trước

 Ngự trong các cõi rất trang-nghiêm 

 Tất cả quốc-độ đều cùng khắp.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần-số kiếp trụ, hoặc có a-tăng-kỳ kiếp trụ, hoặc có vô-lượng kiếp-trụ, hoặc có vô-biên kiếp-trụ, hoặc có vô-đẳng kiếp trụ, hoặc có bất-khả-sổ-kiếp trụ, hoặc có bất-khả-xung-kiếp trụ, hoặc có bất-khả-tư kiếp trụ, hoặc có bất-khả-lượng kiếp trụ, hoặc có bất-khả-thuyết bất-khả-thuyết kiếp trụ, có vi-trần số kiếp trụ như vậy. 

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát, muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật quan-sát mười-phương rồi nói kệ rằng : 

 Trong thế-giới-hải nhiều kiếp trụ

 Phương-tiện rộng lớn để trang-nghiêm 

 Mười phương cõi nước đều xem thấy

 Số lượng sai khác đều rành rẽ.

 Tôi thấy mười phương thế-giới-hải

 Kiếp số vô-lượng đồng chúng-sanh 

 Hoặc dài hoặc vắn hoặc vô-biên 

 Dùng Phật thinh âm nay diễn nói.

 Hoặc thấy mười phương những quốc-độ 

 Hoặc trụ quốc-độ vi-trần kiếp

 Hoặc chỉ một kiếp hoặc vô số

 Bởi những tâm nguyện đều chẳng đồng.

 Hoặc có thuần tịnh hoặc thuần nhiễm

 Hoặc lại nhiễm tịnh chung lộn lạo

 Nguyện-lực an lập nhiều sai khác

 Trong tâm chúng-sanh mà an-trụ.

 Thuở xưa tu hành vi-trần kiếp

 Được thế-giới-hải thanh-tịnh lớn

 Cảnh-giới chư Phật đều trang-nghiêm 

 Trụ mãi vô-biên kiếp rộng lớn

 Dùng bửu quang-minh để đặt tên

 Hoặc tên Đẳng-Âm-Diệm-Nhãn-Tạng

 Tên Ly-Quang-Minh và Hiền-Kiếp

 Kiếp thanh-tịnh này nhiếp tất cả.

 Có kiếp thanh-tịnh một Phật hiện

 Hoặc trong một kiếp nhiều Phật hiện

 Vô-tận phương-tiện đại-nguyện-lực

 Vào trong tất cả thời gian kiếp.

 Hoặc vô-lượng kiếp và một kiếp

 Hoặc lại một kiếp vào nhiều kiếp

 Tất cả kiếp hải phương-tiện môn

 Thập phương quốc-độ đều hiện rõ.

 Hoặc tất cả kiếp sự trang-nghiêm 

 Ở trong một kiếp đều hiện thấy

 Hoặc sự trang-nghiêm trong một kiếp

 Vào khắp tất cả vô-biên kiếp.

 Trước từ một niệm sau thành kiếp

 Sanh ra đều do tâm chúng-sanh 

 Tất cả quốc-độ kiếp vô-biên 

 Dùng một phương-tiện đều thanh-tịnh.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần số kiếp chuyển biến sai khác. Như là vì pháp như vậy nên thế-giới-hải có vô-lượng kiếp thành, kiếp hoại chuyển biến. Vì chúng-sanh nhiễm-ô ở nên thế-giới-hải thành kiếp nhiễm-ô chuyển biến. Vì chúng-sanh tu phước rộng lớn ở, nên thế-giới-hải thành kiếp nhiễm-tịnh chuyển biến. Vì tín-giải Bồ-Tát ở, nên thế-giới-hải thành-kiếp nhiễm-tịnh chuyển-biến. Vì vô-lượng chúng-sanh phát bồ-đề-tâm nên thế-giới-hải thuần kiếp thanh-tịnh chuyển biến. Vì thập phương tất cả chư Bồ-Tát vân tập nên thế-giới-hải vô-lượng kiếp đại trang-nghiêm chuyển biến. Vì chư Phật Thế-Tôn nhập Niết-bàn nên thế-giới-hải kiếp trang-nghiêm diệt chuyển biến. Vì chư Phật xuất hiện ra đời nên tất cả thế-giới-hải kiếp rộng lớn trang-nghiêm thanh-tịnh chuyển biến. Vì Như-Lai thần-thông biến hóa nên thế-giới-hải kiếp thanh-tịnh chuyển biến. Có vi-trần số kiếp chuyển biến như vậy.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười-phương mà nói kệ rằng :

 Tất cả những quốc-độ 

 Đều tùy nghiệp-lực sanh

 Các ngài nên quan-sát 

 Tướng chuyển biến như vậy.

 Những chúng-sanh nhiễm ô

 Nghiệp phiền-não đáng sợ

 Tâm họ khiến quốc-độ 

 Tất cả thành nhiễm ô.

 Nếu có tâm thanh-tịnh 

 Tu những hạnh phước-đức 

 Tâm họ khiến quốc-độ 

 Tạp nhiễm và thanh-tịnh.

 Chư Bồ-Tát tín-giải

 Sanh vào trong kiếp kia

 Tùy tâm Bồ-Tát này

 Quốc-độ đủ tịnh nhiễm.

 Vô-lượng số chúng-sanh 

 Đều phát bồ-đề tâm 

 Tâm họ khiến quốc-độ 

 Trụ kiếp thường thanh-tịnh.

 Vô-lượng ức Bồ-Tát 

 Qua đến mười phương cõi

 Trang-nghiêm không có khác

 Trong kiếp thấy sai khác.

 Trong mỗi mỗi vi-trần 

 Bồ-Tát đồng vân tập

 Quốc-độ đều thanh-tịnh.

 Thế-Tôn nhập Niết-bàn 

 Cõi đó dứt trang-nghiêm 

 Chúng-sanh không pháp-khí

 Thế-giới thành tạp-nhiễm.

 Nếu có Phật ra đời

 Cõi nước đều tốt đẹp

 Tùy theo tâm thanh-tịnh 

 Đầy đủ sự trang-nghiêm.

 Thần-thông của chư Phật 

 Thị-hiện bất-tư-nghì 

 Lúc đó những quốc-độ 

 Tất cả đều thanh-tịnh.

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát lại bảo đại-chúng rằng : 'Chư Phật-tử ! Nên biết thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần số sai biệt. Như là trong mỗi thế-giới-hải có thế-giới-hải vi-trần số thế-giới vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải chư Phật xuất hiện oai-đức thần-lực vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải tất cả đạo-tràng khắp thập phương pháp-giới vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải quang-minh của chư Phật khắp pháp-giới vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải chúng hội đạo-tràng của chư Phật vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải chư Phật biến hóa danh-hiệu vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải thinh-âm của chư Phật khắp thế-giới-hải vô-biên kiếp trụ vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải pháp-luân phương-tiện vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải tất cả thế-giới-hải vào khắp một vi-trần vô-sai-biệt. Trong mỗi thế-giới-hải mỗi vi-trần cảnh-giới rộng lớn của tất cả tam thế chư Phật đều hiện trong đó vô-sai-biệt. Có vi-trần số vô-sai-biệt như vậy.
 
 

 Lúc đó Phổ-Hiền Bồ-Tát, muốn tuyên lại nghĩa này, thừa oai-lực của Phật quan-sát mười-phương rồi nói kệ rằng : 

 Trong một vi-trần nhiều sát-hải

 Chỗ nơi riêng khác đều nghiêm-tịnh

 Vô-lượng như vậy và một cõi

 Mỗi mỗi chia khác không xen tạp.

 Trong mỗi vi-trần vô-lượng Phật 

 Tùy tâm chúng-sanh khắp hiện-tiền

 Tất cả quốc-độ đều cùng khắp

 Phương-tiện như vậy vô-sai-biệt.

 Trong mỗi vi-trần những thọ vương

 Nhiều thứ trang-nghiêm đều thòng rủ

 Thập phương quốc-độ đều đồng hiện

 Tất cả như vậy vô-sai-biệt.

 Trong mỗi trần có vị-trần chúng

 Cùng nhau bao quanh đức Thế-Tôn 

 Siêu-việt tất cả khắp thế-gian 

 Cũng chẳng chật hẹp tạp loạn nhau.

 Trong mỗi trần có vô-lượng quang

 Chiếu khắp mười phương các cõi nước

 Đều hiện chư Phật hạnh bồ-đề 

 Tất cả sát-độ vô-sai-biệt.

 Trong mỗi trần có vô-lượng thân

 Biến hóa như mây đều cùng khắp

 Phật dùng thần-thông độ chúng-sanh 

 Thập phương quốc-độ vô-sai-biệt.

 Trong mỗi trần diễn nói các pháp

 Pháp đó thanh-tịnh như luân chuyển

 Các môn phương-tiện đều tự-tại 

 Tất cả diễn thuyết vô-sai-biệt.

 Một trần diễn khắp tiếng chư Phật 

 Đầy khắp pháp-khí các chúng-sanh 

 Trụ khắp sát-hải vô-biên kiếp

 Thinh-âm như vậy cũng không khác.

 Sát-hải vô-lượng trang-nghiêm đẹp

 Trong mỗi vi-trần tam-thế Phật 

 Tùy chỗ sở-thích đều khiến thấy

 Thể-tánh không đến cũng không đi

 Do nơi nguyện-lực khắp thế-gian.